Meble laboratoryjne i meble do cleanroom – kompleksowe wyposażenie pomieszczeń czystych

Właściwy dobór mebli do pomieszczeń czystych tzw. „cleanroom” jest dużym wyzwaniem dla każdego użytkownika. Poprawne określenie właściwej klasy pomieszczeń czystych według  klasyfikacji ISO lub według oznaczeń A,B,C,D to dane wejściowe do projektu całego laboratorium, w tym mebli do cleanroom.

Mamy doświadczenie w realizacji takich projektów, a nasze meble laboratoryjne, w tym meble do pomieszczeń czystych spełniają najwyższe standardy. Są nowoczesne,  funkcjonalne, pozwalają na łatwe utrzymanie czystości i długą eksploatację. Od wielu lat posiadamy atest higieniczny na meble laboratoryjne i dygestoria.

Klasyfikacja pomieszczeń typu cleanroom wg ISO czy klasy czystości A, B, C,D?

Norma ISO 14644 określa klasy czystości pomieszczeń, metody badań i częstotliwość wykonywania pomiarów w pomieszczeniach czystych. 

Tabele w w/w normie podają dla danej klasy czystości maksymalne dopuszczalne ilości cząstek w 1 m3 objętości powietrza w cleanroom – dla stanu spoczynku i dla stanu pracy.

Tabele czystości  wg klas A, B,C, D zgodnie z GMP podają maksymalne stężenia cząstek odpowiednie dla danej klasy.

W powszechnej nomenklaturze często używane są nazwy dla poszczególnych obszarów cleanroom:  strefa biała (najwyższe wymagania), strefa szafa i strefa czarna (najmniej wymagająca).  Klasa ISO Class 1,2, czy też klasa A, B to strefy, gdzie zachowanie właściwej klasy czystości ma zasadniczy wpływ na jakość produktu, jak również na powtarzalność  i wiarygodność badań przeprowadzanych w takim pomieszczeniu czystym.

Jakie wymagania powinny spełniać meble do pomieszczeń czystych?

Pomieszczenia czyste, w których wytwarzane lub badane są produkty medyczne, wysokiej jakości elektronika, czy też inne produkty wymagające wysokiej czystości muszą spełniać najwyższe standardy, tak, aby ograniczone były wszystkie czynniki, które negatywnie mogą wpłynąć na produkt lub badaną próbkę. 

Wszystkie meble do cleanroom powinny być wykonane z materiałów, które emitują minimalną ilość cząstek dostosowaną do danej klasy czystości. Powierzchnie mebli laboratoryjnych montowanych w pomieszczeniach czystych powinny być łatwe w utrzymaniu czystości: gładkie, bez szczelin i miejsc, gdzie mogłoby dojść do rozwoju grzybów, bakterii, czy innych mikroorganizmów. 

Materiały stosowane w pomieszczeniach czystych – przegląd.

Materiałami, które są najchętniej wybierane do produkcji mebli w cleanroom są stal nierdzewna (typ 304 lub 316L) oraz żywice fenolowe.  Ze stali nierdzewnej produkujemy regały, szafy i całe stoły laboratoryjne z szafkami. Innym rozwiązaniem jest takie wyposażenie pomieszczeń czystych, gdzie stelaże i szafki są wykonane ze stali  nierdzewnej, a tylko blaty są z żywicy fenolowej. Żywica fenolowa to również doskonały materiał do produkcji szaf i szafek laboratoryjnych zarówno do standardowych laboratoriów chemicznych, jak i do cleanroom.

W przypadku stref o mniejszych wymaganiach można zastosować stal lakierowaną proszkowo, a nawet płyty melaminowane. 

Wszystkie elementy użyte do produkcji mebli w cleanroom powinny być odporne na działanie promieniowania UV.

Meble do cleanroom – typowe rozwiązania

Preferowane są rozwiązania, które pozwolą użytkownikowi na stały nadzór nad czystością mebli, co oznacza wybór do pomieszczeń czystych stołów laboratoryjnych z łatwym dostępem do elementów stelaża lub mebli zamkniętych cokołem z wywiniętą wykładziną, czy też szafek typu kontenery. W praktyce oznacza to, że w pomieszczeniu typu cleanroom możemy zamknąć na stałe miejsca, gdzie mogą gromadzić się zanieczyszczenia (wersja szafek z zamkniętymi cokołami) lub zastosować stoły z osobnymi szafkami (kontenery).

Dotyczy to również szaf – montujemy szafy na cokołach, zabudowane do sufitu lub szafy na nogach niższe lub ze ściętymi daszkami umożliwiającymi łatwy dostęp do górnej powierzchni.

Czyszczenie mebli w pomieszczeniach czystych

Powierzchnie mebli w pomieszczeniach czystych standardowo czyszczone są ogólnie dostępnymi środkami myjącymi w zależności od rodzaju materiału. Informacje te zawsze zawarte są w kartach gwarancyjnych.  Przy stosowaniu niestandardowych środków do dezynfekcji warto sprawdzić ich działanie na próbkach materiału.

W cleanroom powszechnie stosowane do odkażania są lampy UV (sufitowe, naścienne lub przepływowe). 

Krzesła i taborety do cleanroom – wymagania

Krzesła i taborety do pomieszczeń czystych powinny mieć siedziska i oparcia odporne na częste czyszczenie z gładkimi powierzchniami bez wgłębień. Ich konstrukcja nie może stwarzać miejsc, w których mogą gromadzić się zanieczyszczenia, czy rozwijać mikroorganizmy.

Stosowane są proste, zabudowane mechanizmy, które jednocześnie zapewniają doskonałą ergonomię pracy w laboratorium typu cleanroom.  Producenci standardowo podają do jakiej klasy pomieszczenia czystego dedykowany jest dany model krzesła czy taboretu.